Mondiale macht: aan de slag met lokale kracht

We zitten midden in een fase van geopolitieke veranderingen. Internationale betrekkingen en machtsverhoudingen tussen landen verschuiven. Dit heeft invloed op de klimaataanpak, handel en migratie. Hier zien we grote verschillen in keuzes die landen maken. Welke weg kiezen Rusland, de VS en China, met haar grote delfstoffenvoorraad in de klimaatopgave? Hoe loopt het af met de handelsoorlogen van de VS? En welke vorm krijgt de afspraak van 192 Verenigde Naties lidstaten (niet de VS) om de wereldwijde migratie te reguleren? Drie grensoverschrijdende vraagstukken, die blootleggen hoe we omgaan met onze overbelaste planeet. En met gevolgen voor duurzame gebiedsontwikkeling.

Als eerste een voorbeeld bij de klimaatopgave. Op Europees niveau zijn voor 2020, 2030 en 2050 doelen gesteld voor vermindering van de CO2-uitstoot, energiebesparing en de ontwikkeling van hernieuwbare energie. Nederland was lange tijd een van de grootste aardgasproducenten van Europa, maar staat nu voor de energietransitie. Dit kunnen we niet alleen. Met de 325 kilometer lange Cobra-kabel zijn deze maand de elektriciteitsnetwerken van Denemarken en Nederland verbonden. Er zijn al dergelijke verbindingen met Duitsland, België, Groot-Brittannië en Noorwegen. Een mooie illustratie van de wederzijdse afhankelijkheid is de recente vraag van België aan haar buurlanden om stroomcapaciteit vanwege een mogelijk tekort aan elektriciteit dit najaar. Met de groei van zon- en windenergie zal deze uitwisseling van elektriciteit met buurlanden alleen maar toenemen.

Wederzijdse afhankelijkheid duurzame Europese stroomnetwerken

In aansluiting op bovenstaande ontwikkelingen zien we bij gebiedsontwikkeling een groei van lokale initiatieven. Voor energie is het grootste voorbeeld op dit moment het windmolenproject Krammer in Zeeland, tot stand gekomen en gefinancierd via burgers in twee windcoöperaties. Verder wordt op verschillende locaties gekeken wat een energiecoöperatie en netbeheerder voor elkaar kunnen betekenen in de energieketen. En zien we hoe huurders bij een woningcorporatie gestimuleerd worden om aandelen in zonnepanelen te kopen via een wijkenergiecoöperatie. Inzet: het betaalbaar houden van de energielasten voor burgers.

Dan de handelsfrictie tussen de VS, China en andere landen. We moeten de risico’s daarvan voor de wereldhandel in het vizier houden, maar óók voor gebiedsontwikkeling. Neem bijvoorbeeld de invoerheffingen op zonnepanelen vanuit de VS met als reactie vanuit China: goedkope zonnepanelen voor de Europese markt. Hier valt als Nederlands bedrijf lastig mee te concurreren en het heeft gevolgen voor hoe wij als organisaties, bedrijven en burgers hiermee omgaan: gaan we voor goedkoop, voor duurzaamheid of voor kwaliteit. Welke protectionistische maatregelen hebben de grootste impact op onze doelstellingen en de benodigde producten voor de komende jaren?

Bijna een kwart van de Nederlandse bevolking heeft een migratieachtergrond

Het derde punt is de migratie. Sinds 2016 (Jaarrapport Integratie) wordt niet meer gesproken over autochtonen en allochtonen, maar over personen met een Nederlandse of migratieachtergrond. Op dit moment heeft in Nederland 23 procent van de bewoners een migrantenachtergrond. Een ontwikkeling die we vooral in de West-Europese landen zien is een verdere stijging van de bevolkingsgroei als gevolg van de migratie. Dit is vooral zichtbaar in de grote steden. Rotterdam heeft inwoners uit ongeveer 240 verschillende landen. Het is dus niet zo vreemd dat we hier ook een verschil in waarden zien. Op welke factoren kunnen we dan bij gebiedsontwikkeling sturen? Hoe zorg je voor wijken waar iedereen zich prettig kan voelen, ongeacht of juist gegeven de afkomst?
Ik heb daar in een eerdere column al over geschreven.

Hoe burgers mee te nemen in de grote mondiale ontwikkelingen?

Niet alleen bij migratie en klimaatopgave, ook voor handel staan landen voor de vraag hoe burgers mee te nemen in de geschetste mondiale ontwikkelingen. Een mooie illustratie bij handel is de herdenkingstour op 11 november over het einde van de Eerste Wereldoorlog honderd jaar geleden. Tijdens deze tour zagen we, als gevolg van dalende koopkracht en stijgende energieprijzen botsingen tussen de Franse president Macron en gewone burgers, onder meer werkzaam in de auto-industrie. Macron vertelt over de stijgende olieprijs en geeft aan dat zijn regering de diesel zwaarder belast om koop van schonere auto’s te stimuleren. Afsluitend zei hij: ‘We moeten er samen een succes van maken’. Een mooie uitspraak, maar na zijn bezoek wordt de groep protesterende mensen in gele hesjes alleen maar groter. De boodschap om er samen een succes van te maken is niet eenvoudig in deze tijd.De klimaatopgave en mondiale handelsfricties leiden tot onzekerheden in de wereldeconomie en hebben zeker voor deze protesterende burgers effect op hun bestedingsruimte.

Kijken we naar burgerprotest bij gebiedsontwikkeling, dan staan wij ook voor deze uitdaging. De onzekere tijd door de mondiale macht, vraagt aandacht voor lokaal vertrouwen en oog voor de lokale kracht!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *